Braces & Bandages

Bandages, braces, orthesen, beschermingssupplementen en spalken zijn medische hulpmiddelen, die bescherming geven aan onderdelen van het bewegingsapparaat na (sport)blessures en ongevallen, bij aangeboren afwijkingen, bij ziektebeelden als artrose, reuma, botontkalking (osteoporose), systeemziekten en na operaties. Omdat de verschillende namen vaak door elkaar gebruikt worden geven wij in onze artikelen, per brace of bandage, definities van deze namen om de verschillende begrippen te verduidelijken en om een onderscheid te maken.

Definitie voor compressie, steun, bescherming en corrigerende medische hulpmiddelen van het bewegingsapparaat (gewrichten, spieren, banden, pezen, kraakbeenonderdelen (menisci en disci) en tussenwervelschijven (disci intervertebrali):

Steun, compressie, bescherming, en corrigerende medische hulpmiddelen

Bandages

zijn medische hulpmiddelen voor gewrichten, wervelkolom en spieren, die compressie (druk) en warmte geven, zonder mechanische bewegingsbeperkingen in een bepaalde richting. Compressie is nodig wanneer zich vocht in en rondom het gewricht vormt. Dit vocht wordt mechanisch en via het spierpompmechanisme verwijderd.

Braces

zijn medische hulpmiddelen voor gewrichten en de wervelkolom, die met verstevigingen een functionele bewegingsbeperking geven in ten minste één bewegingsrichting en compressie en/of warmte en/of bescherming geven van het bewegingsapparaat. De belangrijkste eigenschap van een brace is de toename van stabiliteit.

Orthesen

zijn verstevigde medische hulpmiddelen voor gewrichten en de wervelkolom, die een mechanische bewegingsbeperking geven in meer dan één bewegingsrichting en die zorgen voor compressie en/of warmte en/of bescherming van het bewegingsapparaat.

Spalken

zijn rigide medische hulpmiddelen voor gewrichten en de wervelkolom met volledige mechanische bewegingsbeperkingen in alle bewegingsrichtingen.

Beschermingssupplementen en ondersteuningssupplementen ondersteunen delen van het lichaam, daar waar zich vormveranderingen kunnen voordoen. Voornoemde medische producten worden overdag gebruikt, tenzij de arts of fysiotherapeut anders adviseert.

Bandages, braces en orthesen zorgen in meer of mindere mate voor compressie (druk) op de omliggende spieren. Hierdoor wordt een zogenaamde proprioceptieve impuls gegeven, waardbij stimulerende drukprikkels aan het ruggenmerg worden dooegegeven. Deze prikkels worden refexmatig vanuit het ruggenmerg weer teruggevoerd naar de spieren, waarbij de spieren actiever worden binnen een band, brace of orthese dan zonder deze afgegeven prikkels. Daarnaast zijn mensen veelal in staat om dankzij het hulpmiddel te blijven bewegen, waardoor de spieren niet verslappen. Een Duits orthopedisch onderzoek toonde in 2001 aan dat er geen negatieve effecten op de spierkracht aangetoond konden worden. Met andere woorden, spieren verslappen niet door het gebruik van deze hulpmiddelen, zoals zo dikwijls wijdverbreid wordt gedacht. (M. Soyka et al, 49e jaargang van de vereniging van Süddeutscher Orthopäden, nr. 228.S.103)

Functionele eigenschappen

Naar welke bandages, braces, orthesen en spalken veel vraag is heeft te maken met de functionele eigenschappen en omstandigheden die zich voordoen. Een aantal voorbeelden:

Enkelbraces zorgen voor een bescherming tijdens sport omstandigheden. Sportblessures van de enkelbanden en het gewrichtkapsel van de spronggewrichten (bovenste en onderste spronggewricht) komen veel voor. Bij herhaalde blessures is de kans op onherstelbare schade aan een spronggewricht groot. Dat kan op ouder leeftijd tot ongewenste mechanische situaties en pijnklachten lijden. Naast de enkelbanden aan binnen en buitenzijde van het enkelgewricht en scheuring van de gewrichtkapsel komen er ook zogenaamde syndesmose problemen voor. Bij herhaalde of een ernstige verstuikte enkel kan de verbinding tussen scheenbeenbot en kuitbot (syndesmosis tibiofibulare) losscheuren. De enkelvork is dan niet meer stabiel. Hiervoor bestaan aparte enkelbraces.

Kniebraces met scharnierspalken of verstevigde baleinen geven de knie weer stabiliteit, wanneer artrose een rol speelt. Een nog intact kniegewricht wordt omgeven door een kniekapsel en banden die voor stabiliteit zorgen. In het kniegewricht zit veel kraakbeen. Wanneer dat kraakbeen degenereert (artrose), versmald de ruimte tussen dijbeen- en scheenbeenbot (de zogenaamde gewrichtsspleet). Door het naar elkaar toekomen van de knieonderdelen verslapt het gewrichtkapsel en de banden zodanig dat u te ruim in uw kapsel- en bandapparaat komt te zitten. Dat betekent een instabiliteit, die vaak niet met alleen spierkrachttoename is op te lossen.

Rugbraces of lendenbraces zijn verstevigd met kunststof of metalen baleinen en/of met spanbanden. De meest voorkomende oorzaak van lage rugklachten komt voort uit tussenwervelschijf problemen. Wanneer een kraakbeen schijf wordt beschadigd, bijvoorbeeld door een hernia, verliest de wervelkolom een stukje stabiliteit, die u terugkrijgt door het tijdelijk dragen van een rugbrace, waarbij rust en stabiliteit een bijdrage geven aan de genezing.

Halskragen of nekkragen worden vaak geadviseerd na een whiplash ongeval. Wanneer iemand van achter, van voren of van opzij in de auto wordt aangereden ontstaat een zogenaamde acceleratiebeweging met beschadiging van weefselstructuren. Zowel de halswervels als de omliggende spieren, banden, zenuwen, bloedvaten, ruggenmerg, en tussenwervelschijven kunnen beschadigd worden. Een (tijdelijke), stabiliserende ondersteuning, kan het genezingsproces gunstig beïnvloeden. Daarnaast blijft men in staat om de spieractiviteit in zekere mate te onderhouden. Een halskraag of nekkraag kan ook ondersteuning geven tijdens het slapen. Er bestaan zachte en verstevigde halskragen.

Elleboogbandages worden geadviseerd bij een tenniselleboog. Een drukkussentje of pelotte zorgt voor ontlasting van de aangedane spierpees of pezen, waarvan er 7 aanhechten op ca. 1 cm2. De strekspieren van de onderarm zijn met bindweefseltussenschotten verbonden. De invloed op een niet aangedane strekspier heeft daardoor ook invloed op de aangedane pees, waardoor de ontstekingsreactie kan worden onderhouden. Naast de ontlasting zorgt de drukpelotte ook voor langdurig lage rekspanning op de aangedane pees. Een mogelijke verkleving krijgt een andere vorm, waardoor de ontstekingsreactie niet meer optreedt.

Polsbraces zijn veelal verstevigd met een ingeschoven spalk (lepel). Hierdoor kan de pols niet meer buigen en strekken. Overbelaste pezen of een gekneusde pols krijgen rust. Bij een carpaaltunnelsyndroom (CTS) kan een oorzakelijk ingeklemde zenuw (n.medianus) geen problemen meer veroorzaken.

Beschermingssupplementen en ondersteuningssupplementen zijn onder andere podotherapeutische (voetcorrigerende) hulpmiddelen, rugsteunen en orthopedische kussens.

Over het algemeen worden bandages, braces, orthesen en spalken overdag gedragen. Soms kan ook het ’s nachts dragen van toepassing zijn. Doe dit op advies van uw arts of fysiotherapeut.